Artykuł Marcina Marchewki pt. „Czy JST może zarobić na posiadanych środkach finansowych więcej niż na lokacie bankowej?” w Piśmie Samorządu Terytorialnego Wspólnota.

W najnowszym wydaniu Pisma Samorządu Terytorialnego Wspólnota nasz dyrektor ds. komunikacji inwestycyjnej Marcin Marchewka pisze o usłudze zarządzania aktywami i jej korzyściach. Polecamy artykuł jego autorstwa pt. „Czy JST może zarobić na posiadanych środkach finansowych więcej niż na lokacie bankowej?”

„Ostatnie lata odbiły się bardzo negatywnie na budżetach samorządów. Realizacja rządowych programów, epidemia C0V1D-19, wojna na Ukrainie, wysoka inflacja pociągająca za sobą rosnące koszty realizacji zadań stojących przed JST spowodowały, że włodarze muszą każdą wydawaną złotówkę oglądać z obu stron. Trzeba tutaj zauważyć, że złotówki te, nim zostaną wydane, przez jakiś czas pozostają na rachunkach bankowych gmin czy powiatów. Praktyka pokazuje, że skarbnicy korzystają niemal wyłącznie z lokat bankowych, a możliwości jest więcej i co ciekawe, mogą być one bardziej efektywne.

Art. 48 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych daje jednostkom budżetowym następujące możliwości lokowania wolnych środków (z wyjątkiem środków pochodzących z dotacji z budżetu):

1. nabywanie skarbowych papierów wartościowych,

2. nabywanie obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego,

3. deponowanie środków na rachunkach bankowych w bankach mających siedzibę na terytorium RP,

4. deponowanie środków u Ministra Finansów.

Obecnie banki komercyjne oferują lokaty, których oprocentowanie nie przekracza depozytowej stawki referencyjnej WIBID, odpowiedniej do horyzontu czasowego lokaty środków (WIBID O/N dla lokaty jednodniowej, WIBID IM dla jednomiesięcznej, WIBID 6M dla półrocznej itp.). Banki różnie kształtują politykę depozytową. Bywa, że oprocentowanie lokaty wynosi mniej niż 50 proc. odpowiedniej stawki referencyjnej. Oprocentowanie skarbowych papierów wartościowych oraz obligacji emitowanych przez inne jednostki samorządu terytorialnego jest oparte o referencyjną stawkę kredytową WIBOR, powiększoną o wartość „kuponu” – premii za ryzyko. Różnica w wielkości stawek referencyjnych oraz „kupon” stanowią przewagę obligacji nad lokatami bankowymi. Jeżeli jeszcze zarządzaniem, tj. kupowaniem i zbywaniem papierów wartościowych zajmują się specjaliści od zarządzania aktywami, to dzięki dostępowi do hurtowego rynku obligacji oraz wiedzy na temat bieżącej wyceny oraz pojawiających się trendów, obligacje mogą dawać jeszcze lepszą stopę zwrotu. Warto przy okazji zaznaczyć, że środki przez cały czas są własnością JST, gdyż specjaliści reprezentujący instytucje finansowe działają na zasadzie pełnomocnictwa do rachunku.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 7 prawa zamówień publicznych, przepisów tej ustawy nie stosuje się do zamówień lub konkursów, których przedmiotem są usługi finansowe związane z emisją, sprzedażą, kupnem lub zbyciem papierów wartościowych lub innych instrumentów finansowych, w rozumieniu ustawy o obrocie. Wyboru instytucji finansowej realizującej usługę można dokonać zatem z wolnej ręki. Sposób podejmowania decyzji oraz kwestie kompetencyjne w tym zakresie opisują art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. b, art. 30 ust. 2 pkt 3 oraz art. 46 ust. 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym. W praktyce uchwała dotycząca nawiązania współpracy w zakresie nabywania i zbywania (zarządzania) obligacji skarbowych i komunalnych powinna zostać podjęta przez radę gminy. Umowa zarządzania aktywami (Umowa Asset Management), to umowa zawierana przez właściciela rachunku (jednostka budżetowa) z instytucją finansową (Asset Manager/Zarządzający), posiadającą zezwolenie KNFna prowadzenie tego typu działalności. W ramach zawartej umowy, zarządzający działając na podstawie udzielonego mu przez jednostkę budżetową pełnomocnictwa, dokonuje transakcji w imieniu i na rzecz właściciela rachunku. Umowa określa szczegółowe ramy współpracy, tj. cel inwestycyjny, zasady komunikacji, strategię inwestycyjną, wynagrodzenie Zarządzającego oraz inne istotne dla obu stron parametry. Asset Manager jest w stałym kontakcie z przedstawicielami jednostki budżetowej i winien dostarczać im kompletną informację na temat stanu portfela oraz oferować wszelkie wsparcie merytoryczne w zakresie umowy oraz nabywanych aktywów. Trzeba tutaj pamiętać, iż ze względu na ograniczony katalog lokat dostępnych dla wymienionych jednostek budżetowych, minimalny zalecany okres lokowania środków w tym rozwiązaniu to 6 miesięcy. Im horyzont czasowy dłuższy, tym większe jest spektrum dostępnych do nabycia papierów wartościowych. Specjalista od zarządzania aktywami winien posiadać odpowiednią wiedzę i doświadczenie zdobyte w związku z wieloletnią działalnością na rynku inwestycyjnym w Polsce.”

Zapraszamy https://wspolnota.org.pl/