Słownik inwestycyjny

Abenomika

Program reform ekonomicznych wprowadzony w Japonii przez Premiera Shinzo Abe w latach 2012-2013. Składa się z trzech filarów (tzw. strzałów): programu fiskalnego, luzowania ilościowego oraz reform strukturalnych. Program został pozytywnie przyjęty przez rynek, ale zdaniem ekspertów nie przyniósł jak do tej pory pożądanych rezultatów.

Backtest

Metoda oceny efektywności strategii inwestycyjnej opierająca się na porównaniu wyniku strategii z historycznie zaobserwowanymi uwarunkowaniami rynkowymi na symulacji wybranej strategii inwestycyjnej na podstawie danych historycznych.

CAGR

Średnia roczna stopa wzrostu (z ang. „Compound Annual Growth Rate”). CAGR określa stopę zwrotu z inwestycji w okresie jej trwania. Wskaźnik używany jest przy porównaniach strategii inwestycyjnych o różnym okresie czasu poprzez zrównanie ich do wspólnego mianownika w postaci średnich rocznych wzrostów.

Wzór:
CAGR=(Vtn\Vto)^(1\(tn-to)-1
gdzie
Vtn=wartość inwestycji w momencie zakończenia badania,
Vto=wartość początkowa inwestycji,
to=rok początku działania,
tn=rok zakończenia badania

Dalal street

Ulica Dalal w Bombaju w Indiach, przy której znajduje się giełda papierów wartościowych. Termin stosowany w taki sam sposób jak Wall Street, podkreślający wagę centrum finansowego w Indiach.

Fannie Mae

Inaczej FNMA, skrót z języka ang. od „Federal National Mortgage Association”. Organizacja quasi-rządowa powołana w Stanach Zjednoczonych w 1938 roku, funkcjonująca  po dziś dzień. Głównym celem Fannie Mae jest pożyczanie pieniędzy i udzielanie gwarancji kredytowych mniej zamożnym Amerykanom na rynku wtórnym kredytów hipotecznych. Po kryzysie finansowym w 2008 roku organizacja została formalnie przejęta przez skarb państwa wraz z powstałym długiem.

GDR

Global Depository Receipts. Globalny kwit depozytowy (rodzaj instrumentu finansowego) wystawiany przez instytucję finansową. Wystawiany w celu poświadczenia akcji złożonych w depozycie banku.

Haircut

Inaczej stopa rezerw obowiązkowych. Haircut to nazwa używana w mowie potocznej. Stopa rezerw obowiązkowych jest to procentowa wartość liczona od deponowanych w banku komercyjnym aktywów, którą ten zobowiązany jest zdeponować w banku centralnym. Celem takiego mechanizmu jest zabezpieczenie wypłacalności banków komercyjnych.

Przykład:
Klient odkłada w banku 1000 zł. Przy haircut na poziomie 3% bank deponuje w banku centralnym 30 zł na poczet tej kwoty, pozostałe 970 zł może wykorzystać do celów kredytowych.

Immunizacja portfela

Strategia doboru takiego portfela obligacji, który ma zapobiec spadkowi wartości w przyszłości, to znaczy jest ukierunkowany priorytetowo na spłatę innych zobowiązań. Immunizacja to inaczej uodpornienie. Strategia immunizacji portfela ma za zadanie zminimalizować ryzyko strat. Z technicznego punktu widzenia portfel zbudowany jest w ten sposób, aby duracja obligacji była równa  okresowi inwestowania, a jego wartość równa oczekiwanej wartości końcowej. Bez wględu na zmianę stóp procentowych portfel powinien zapewnić dochód w określonym czasie.

Jastrzębie

Określenie odnoszące się do niektórych członków banków centralnych reprezentujących określoną wizję gospodarczą. Jastrzębie widzą w inflacji duże ryzyko dla stabilnej gospodarki jak i wzrostu gospodarczego. W praktyce częściej opowiadają się za podnoszeniem stóp procentowych lub przeciwko ich obniżaniu. Przeciwieństwo gołębi.

Kick back

Kick back to forma „wewnętrznej prowizji” między podmiotami np. od pozyskanego klienta lub aktywów. Schemat ma miejsce m.in. na rynku reklamy, np. na linii współpracy agencji i domów mediowych z wydawcami powierzchni reklamowej lub pośrednikami. W finansach kick back najczęściej dotyczy sytuacji, gdy podmiot zarządający aktywami klienta dzieli się zyskiem z pośrednikiem, który pozyskał tego klienta na dany produkt inwestycyjny, oszczędnościowy bądź kredytowy. 

Leseferyzm

Z języka francuskiego „laissez faire” oznacza „pozwólcie czynić”. Leseferyzm w odniesieniu do gospodarki jest przeciwieństwem interwencjonizmu. Oznacza działanie w warunkach wolności osobistej i równości wobec prawa. Wedle tej ideologii rola państwa skupia się na zagwarantowaniu podstawowych swobód obywatelskich, a więc nie powinno ono ingerować w gospodarkę. Leseferyzm jako pogląd filozoficzny narodził się we Francji w XIX wieku, a w praktyce został wprowadzony w Wielkiej Brytanii. Często utożsamiany z liberalizmem gospodarczym, stanowi fundament myślenia o wolnym rynku i samoregulacji ekonomicznej.

Leseferyzm – geneza i główne założenia

Leseferyzm – co to znaczy? Ten pogląd filozoficzny wywodzi się z idei fizjokratów, którzy wierzyli, że gospodarka rozwija się najlepiej bez ingerencji państwa. Ich hasło „laissez faire, laissez passer” („pozwólcie czynić, pozwólcie przechodzić”) wyrażało przekonanie, że naturalny porządek ekonomiczny jest bardziej sprawiedliwy i skuteczny niż administracyjna kontrola. Późniejsi ekonomiści, tacy jak Adam Smith, rozwijali te założenia, wskazując, że niewidzialna ręka rynku sama doprowadza do równowagi między popytem a podażą.

Główne zasady leseferyzmu

W centrum tej idei znajduje się przekonanie, że jednostka najlepiej wie, jak zarządzać własnymi zasobami, a rynek sam reguluje się poprzez konkurencję i mechanizmy podaży i popytu. W zgodzie z definicją leseferyzmu najważniejsze zasady to:

• wolność gospodarcza – prawo do swobodnego podejmowania działalności bez zbędnych regulacji,
• ochrona własności prywatnej – fundament stabilności gospodarki i gwarancja niezależności jednostki,
• konkurencja – naturalny mechanizm, który eliminuje nieefektywność i wspiera rozwój,
• minimalna rola państwa – ograniczenie jego funkcji do zapewnienia bezpieczeństwa i egzekwowania prawa,
• wiara w samoregulację rynku – przekonanie, że równowaga ekonomiczna kształtuje się spontanicznie.

To właśnie te elementy sprawiają, że leseferyzm bywa utożsamiany z liberalizmem gospodarczym, choć w swojej klasycznej formie jest znacznie bardziej radykalny.

Leseferyzm a liberalizm gospodarczy

Choć oba pojęcia łączy idea wolności ekonomicznej, liberalizm gospodarczy dopuszcza umiarkowaną ingerencję państwa – np. w ochronie konsumentów czy przeciwdziałaniu monopolom. Leseferyzm natomiast zakłada niemal całkowity brak interwencji. W praktyce żadne państwo nie funkcjonuje w pełni w duchu „laissez faire”, jednak jego założenia stanowią punkt odniesienia dla ekonomistów i reformatorów dążących do deregulacji rynku.

Leseferyzm we współczesnej gospodarce

Współczesne interpretacje leseferyzmu odnajdują swoje miejsce w neoliberalnych nurtach gospodarczych, które promują prywatyzację, ograniczenie biurokracji i redukcję roli państwa. Zwolennicy twierdzą, że to podejście sprzyja innowacyjności, inwestycjom i rozwojowi przedsiębiorczości. Krytycy natomiast zwracają uwagę, że całkowity brak regulacji może prowadzić do nierówności społecznych i nadmiernej koncentracji kapitału.

W praktyce większość nowoczesnych gospodarek dąży do kompromisu – łączy wolny rynek z interwencją państwa w obszarach społecznie wrażliwych. Leseferyzm pozostaje więc ważnym punktem odniesienia w debacie o granicach wolności gospodarczej i odpowiedzialności państwa wobec obywateli.

MACD

Skrót z języka ang. od „Moving Average Convergence/Divergence”. Wskaźnik  analizy technicznej, wykorzystywany do badania sygnałów kupna i sprzedaży akcji w średnim i długim okresie. MACD sprawdza się jako wskaźnik służący do rozpoznawania trendów długookresowych. MACD w formie graficznej przedstawiany jest w formie dwóch linii, gdzie jedna określana jest jako linia MACD i jest to różnica dwóch wykładniczych średnich kroczących z cen zamknięcia, najczęściej dla okresów 12 i 26 dni lub tygodni. Linia druga to tzw. linia sygnału, która najczęściej wyznaczana jest przez obliczenie 9-okresowej średniej wykładniczej z powstałej linii MACD. Linie przecinają się, a punkty przecięcia stanowią podstawę wnioskowania do decyzji o zakupie lub sprzedaży akcji. Gdy linia MACD przecina linię sygnału od dołu, jest to zapowiedź trendu zwrostowego, tym samym sugerowany czas zakupu akcji. Gdy linia MACD przeciną linię sygnału od góry sytuacja jest proporcjonalnie odwrotna.

Nadsubskrypcja

Sytuacja, kiedy popyt na nowe akcje spółki znacząco przewyższa liczbę bądź wartość emisji tych akcji.

Obamanomia

Termin używany w odniesieniu do ogólnej polityki gospodarczej Stanów Zjednoczonych prezydenta Baracka Obama. Termin został poraz pierwszy użyty przed wyborami prezydenckimi w 2008 roku. Obejmuje plany ożywienia gospodarki po kryzysie finansowym, redystrybucji bogactwa i wielu innych pomysłów.

PAMM

Skrót z języka ang. od „the Percent Allocation Management Module”. W dosłownym tłumaczeniu jest to moduł zarządzania alokacji procentowej. W praktyce PAMM jest rozwiązaniem przypominającym fundusze inwestycyjne, odwzorowanym na rynku FOREX. Podobnie jak w funduszu, gdzie można zarządzać aktywami różnych spółek z jednego miejsca, tak tutaj konto PAMM umożliwia traderowi dokonywanie identycznych transakcji na wielu rachunkach w tym samym czasie. Rozwiązanie PAMM ma na celu ułatwienie zarządzania kilkoma kontami inwestycyjnymi.

R-squared (Współczynnik determinacji R do kwadratu)

Miara statystyczna, określająca poziom zależności między zmienną zależną a zmienną objaśniającą. R-aquared przyjmuje wartości od 0 do 1, przy czym najczęściej prezentowany jest w ujęciu procentowym (0-100%). Wynik bliżej zera oznacza względnie niewielki wpływ czynnika na dane wyjściowe, wynik bliski 100% informuje o względnie wysokim stopniu determinacji. Współczynnik wykorzystuje się m.in do oceny korelacji wydajności danego portfela inwestycyjnego z wynikami indeksów porównawczych, co pozwala sprawdzić, na ile wyniki finansowe są wypadkową sytuacji na rynku.

S&L Crisis

Kryzys kas oszczędnościowo-pożyczkowych, który miał miejsce w Stanach Zjednoczonych w latach 80-tych XX wieku. Według szacunków kryzys kosztował amerykańskich podatników około 100 bilionów dolarów, doprowadził do recesji i deficytu budżetowego na początku lat 90-tych. Była to największa zapaść sektora od 1929 roku.

T-Bill (Treasury Bill)

KrótkoterminowKrótkoterminowy papier dłużny emitowany przez rząd Stanów Zjednoczonych. W Polsce odpowiednikiem t-bill jest bon skarbowy emitowany przez Ministerstwo Finansów.y papier dłużny emitowany przez rząd Stanów Zjednoczonych. W Polsce odpowiednikiem t-bill jest bon skarbowy emitowany przez Ministerstwo Finansów.

Wariancja

Podstawowa miara zmienności obserwowanych wyników. Wariancja to średnia arytmetyczna kwadratów odchyleń poszczególnych wartości zbioru i cechy od wartości oczekiwanej.  Miara informuje, jak bardzo zróżnicowany jest zbiór pod kątem koncentracji wokół średniej bądź też rozproszenia. Wartość zero oznacza identyczne wartości w zbiorze. Wariancja może przyjmować wartości aż do nieskończoności, dlatego ma szczególne zastosowanie w analizie porównawczej.

Przykład:
zbiór danych A składa się z następujących wartości (10,20,50,80,90), zbiór B (40, 45, 50, 55, 60). Dla obu zbiorów średnia arytmetyczna jest taka sama, ale wariancja w przypadku zbioru A jest większa. Wniosek: wyniki w zbiorze A są bardziej zróżnicowane.

Z-score (Wskaźnik Altmana)

Zbiór czterech odpowiednio dobranych parametrów wyznaczony przez Edwarda Altmana, amerykańskiego profesora z dziedziny finansów. Pierwszy parametr (X1) to stosunek kapitału pracującego do aktywów spółki. Parametr drugi (X2) określa stosunek zysków zatrzymanych do aktywów spółki. X3 to stosunek zysku operacyjnego do aktywów spółki i kolejno X4 kapitalizacja w odniesieniu do zobowiązań spółki.

Altman nadał wagi poszczególnym parametrom i stworzył wzór, nazywany wskaźnikiem Altmana lub Z-score, o postaci:
Z-score=6,56*X1 + 3,26*X2 + 6,72*X3 + 1,05*X4 + 3,25

Wskaźnik z wysokim prawdopodobieństwem (około 80%) określa zagrożenie bankructwa spółki na kilkanaście, a nawet na kilkadziesiąt miesięcy przed katastrofą. Altman określił dwie wartości graniczne. Jeżeli spółka ma Z-Score<4,35 to istnieje realna szansa na bankructwo. Jeżeli ma Z-Score>5,85 to spółkę można uznać za bezpieczną.